Programma 2 Bereikbaarheid en openbare ruimte

Onderhoud en beheer bomen  (INTB-25-06687) (budgettair neutraal)

Het belang van de aanwezigheid van bomen in de openbare ruimte neemt steeds meer toe. De positieve effecten van een groene, gezonde leefomgeving worden steeds belangrijker. Tegelijkertijd vormt de klimaatverandering een steeds grotere noodzaak en groter risico voor bomen in de openbare ruimte. Bomen zijn cruciaal om de negatieve effecten van hitte in de stad te verminderen en extreme neerslag/droogte is een steeds groter wordend risico voor de kwaliteit van bomen. In de gemeente Oldenzaal beheren en onderhouden wij bijna 19.000 bomen. Via een 3-jarige cyclus inspecteren we elk jaar een derde van alle bomen. Dit is een goede balans tussen de wens om zo vaak mogelijk te inspecteren vanuit risico’s en zo min mogelijk vanuit kosten. Uit de inspecties volgen dan eventueel beheermaatregelen, zoals snoeien en/of kappen.  

Afgelopen jaren is het bestaande budget aangevuld met eenmalig extra middelen vanuit de Visie Openbare ruimte 2020-2024 en een deel van het bestaande budget voor Eikenprocessierups. Vanuit de ervaringen van afgelopen jaren is nu een goed beeld ontstaan van de werkelijk benodigde middelen. Voor 2025 is het beschikbare budget te klein. Om de risico’s voor achterstallig onderhoud zo klein mogelijk te houden is een aanvullend benodigd van € 153.000.    We kunnen  het budget voor de bestrijding van de eikenprocessierups hiervoor inzetten, het aantal klachten en daarmee de kosten zijn de  afgelopen jaren namelijk fors afgenomen. Daarnaast kan een deel van het  incidentele budget  "vergroenen"  ingezet worden.

Verkeerskundige werkzaamheden Prossinkhof en Bleekstraat (INTB-24-06564) aanvullend krediet

De Gemeente Oldenzaal pakt de belangrijkste knelpunten in het verkeer aan om de verkeersveiligheid te verbeteren. Daarom vraagt het college de raad om een aanvullend krediet van € 250.000 beschikbaar te stellen voor werkzaamheden aan Prossinkhof en Bleekstraat. De weg is onvoldoende verkeersveilig ingericht gelet op de hoeveelheid en diversiteit van verkeer, de beperkte breedte van de weg en de afwezigheid van vrijliggende fietspaden. Ook is het verkeerslicht aan het einde van zijn levensduur. Met een verlaging van de maximumsnelheid naar 30 kilometer per uur kan het verkeerslicht worden verwijderd. De voorrang voor overstekende voetgangers met een zebrapad blijft. Doorgaand verkeer stimuleren we om de Eektestraat en de Provinciale Rondweg te gebruiken. De werkzaamheden combineren we met (asfalt)onderhoud aan de Vos de Waelstraat en de Oliemolenstraat (“werk met werk”). Het stuk Prossinkhof - Bleekstraat – Vos de Waelstraat – Oliemolenstraat (vanaf Hofmeijerstraat tot het kruispunt met de Kruisstraat) pakken we aan in één werkgang. Het aanvullende krediet gebruiken we om het deel waar de maximale snelheid van 30 km/h gaat gelden uit te breiden van de kruising Bleekstraat- Molenkampstraat tot en met de kruising Vos de Waelstraat - Monnikstraat. Op deze manier hebben omwonenden en weggebruikers maar één keer overlast van de werkzaamheden. De werkzaamheden zijn inmiddels gestart. 

Dekking van het krediet vindt voor € 182.500 plaats uit de toegekende provinciale subsidie “Uitvoeringsprogramma Mobiliteit” en voor € 67.500 uit de in te stellen dekkingsreserve Prossinkhof en Bleekstraat. Voeding van deze reserve vindt plaats uit de overgehevelde middelen asfaltonderhoud van 2024 naar 2025. 

Opstellen (pre) Soorten Management Plan  (INTB-24-6445) (budgettair neutraal)

Vanuit het Nationaal Klimaatakkoord, de RES Twente en het Raadsprogramma 2022-2026 ligt er een verduurzamingsopgave voor de gebouwde omgeving. Veel woningen worden op dit moment energiezuiniger gemaakt door isolatiemaatregelen. Het isoleren van woningen levert een spanning op met de soortenbescherming vanuit de flora en fauna in de Omgevingswet (voorheen bekend als de Wet Natuurbescherming). Spouwmuren en daken van te isoleren woningen en gebouwen zijn namelijk zeer geschikt als verblijfplaats voor vleermuis- en vogelsoorten. Het verstoren en doden van deze “gebouw bewonende” soorten en het vernielen van hun verblijfplaatsen is op basis van de Omgevingswet verboden. De verantwoordelijkheid om deze gebouw bewonende soorten te beschermen ligt in principe bij de huiseigenaar of gebouweigenaar, die een ecologisch onderzoek zou moeten laten doen, voordat hij/zij de woning laat isoleren. Omdat dat tijdrovend is en in verhouding voor een individuele woningeigenaar veel geld kost, wil de gemeente een Soorten Management Plan (SMP) laten opstellen. Een SMP brengt in kaart welke soorten waar wonen, hoeveel het er zijn en welke compenserende maatregelen eventueel genomen dienen te worden. Dit zorgt ervoor dat woningeigenaren geen ecologisch onderzoek meer hoeven te laten doen voor het isoleren van hun woning. Voor 2025 bedragen de kosten € 27.500 en deze worden gedekt door provinciale subsidies. De kosten voor 2026 en 2027 bedragen respectievelijk € 105.000 en € 95.000. Dekking van deze bedragen vindt ook plaats uit provinciale subsidies.

Aanvulling Soorten Management Plan ( € 35.000 nadeel)

Na het collegebesluit INTB-24-6445 heeft de aanbesteding plaatsgevonden en deze valt € 140.000 hoger uit. (2025: € 35.000, 2026: € 70.000 en 2027: € 35.000). 

Uitkering positief jaarresultaat 2024 GBTwente. ( INT-25-03376) ( € 55.000 voordeel)

Door GBTwente wordt € 1.724.350 terugbetaald aan de deelnemers aan de gemeenschappelijke regeling (Oldenzaal € 116.707, Programma 2 € 55.000).

Verkoopopbrengst tractie (€ 21.500 voordeel)

Bij de vervanging van tractiemiddelen worden de te vervangen tractiemiddelen verkocht. Dit levert een incidenteel voordeel op van € 21.500

Garage tractie  (€ 50.000 nadeel)

Het onderhoud van de tractiemiddelen wordt door Twente Milieu uitgevoerd. Hiervoor is een dienstverleningsovereenkomst gesloten. Door indexering van deze overeenkomst is het budget niet meer toereikend en dient bijgesteld te worden met € 34.000, De materiaalkosten/onderdelen worden apart gefactureerd. Door de prijsstijgingen van afgelopen jaren is het onderhoudsbudget inmiddels ook niet meer toereikend en dient eveneens bijgesteld te worden met € 16.000. 

Bijdrage Samen Twente-begraafplaatsen/crematoria (€ 27.000 nadeel)

De bijdrage Samen Twente voor het onderdeel begraafplaatsen/crematoria is in 2024 verhoogd. Hierdoor is budgetbijstelling van € 27.000 noodzakelijk 

Verrekening jaarresultaat 2024 Omgevingsdienst Twente. (€ 52.000 voordeel)

De OmgevingsDienst Twente heeft over 2024 een positief jaarresultaat behaald waarvan een aanzienlijk deel wordt teruggegeven aan de deelnemende gemeenten. Voor de gemeente Oldenzaal betekent dit teruggave van  € 52.000. 

Gevarieerde natuur buitengebied  (€ 50.000 nadeel)

In het buitengebied van Oldenzaal lopen verschillende netwerken en initiatieven waaronder Landschapsdeal, Erfcoaches, Leader etc. Deze dragen bij aan de leefbaarheid van ons buitengebied, zowel in functioneel als ‘groen’ opzicht. Hiervoor was t/m 2025 een budget van jaarlijks € 50.000 beschikbaar onder meer vanwege bestuurlijke afspraken met de NOT-gemeenten om gezamenlijk geld beschikbaar te stellen voor o.a. erfcoaches en Leadertrajecten. Bij de voorjaarsnota 2024 is dit budget abusievelijk uit de begroting gehaald.  

Leges omgevingswet (€ 120.000 voordeel)

Vanaf 1 januari 2024 is de omgevingswet van toepassing. Bij de najaarsnota 2024 is een nieuwe prognose opgesteld, nu blijkt echter dat deze te somber was, waardoor een structureel voordeel van € 120.000 is ontstaan. In 2025 vindt een evaluatie plaats van leges omgevingswet, om de effecten van de Omgevingswet op de legesinkomsten beter te kunnen beoordelen. 

Specifieke uitkering regeling Capaciteit decentrale overheden voor klimaat-en energiebeleid (CDOKE) /diversen personeel team Ontwikkeling (€ 420.000 voordeel)

Voor de specifieke uitkering CDOKE geldt dat we onze uitvoeringskosten (m.n. loonkosten) ten laste van deze specifieke uitkering kunnen brengen. Omdat de loonkosten al wel in onze begroting zaten maar de inkomst uit de specifieke uitkering nog niet, leidt dit nu tot een voordeel. De regeling gold in eerste instantie voor 2023-2025. VNG heeft aangegeven dat gemeenten de specifieke uitkering t/m 2027 mogen opnemen in hun begroting.
Omdat echter nog niet duidelijk is welk bedrag we ontvangen voor 2026 en 2027 en ook nog niet welke uitvoeringskosten we gaan maken en kunnen toerekenen, is het voordeel aangemerkt als incidenteel. 
Daarnaast wordt vanuit het team ontwikkeling een aantal medewerkers gedetacheerd aan EvNOT en wordt een trainee ingezet voor cultuurhistorie t.l.v. de reserve cultuurhistorisch erfgoed. Per saldo in totaal een incidenteel voordeel voor 2025 van ruim € 420.000 v erdeeld over meerdere programma's

Aanvullend budget energiekosten Openbare Verlichting (€ 20.000 nadeel)

Het beschikbare budget voor de energiekosten van de openbare verlichting is ontoereikend. De energiekosten zijn de afgelopen jaren sterk fluctuerend, mede door hogere belastingtarieven en extreme prijsstijgingen. Hoewel het energieverbruik door investeringen in ledverlichting is gedaald, zijn de energieprijzen aanzienlijk gestegen en is de indexering van het budget achtergebleven. Op basis van de huidige prognoses wordt een structureel tekort van circa € 20.000 verwacht, wat vraagt om een bijstelling van het budget.   

Onderhoud Plechelmustoren (budgettair neutraal)

De subsidie wordt over een periode van 6 jaar ontvangen en dekt de onderhoudskosten Plechelmustoren uit 2025.  De inkomsten (subsidies) kunnen toegevoegd worden aan de voorziening gebouwenbeheersplan. De onderhoudkosten worden betaald uit deze voorziening.

Kredietvotering :  aanvullend krediet Project Primulastraat   (INTB-25-06726)

De gemeente heeft twee subsidies toegekend gekregen om extra klimaatadaptieve maatregelen mogelijk te maken in het project Primulastraat / Gammelkerstraat / Hyacinthstraat. De raad wordt gevraagd in de Voorjaarsnota 2025 een aanvullend krediet van € 170.950.  beschikbaar te stellen, waarvan  € 142.450 wordt gedekt uit de Rijkssubsidie Impulsregeling klimaatadaptatie en € 28.500 uit de Provinciale subsidie Klimaatadaptatie-maatregelen 2021-2027. 

Overige bijstellingen kleiner dan € 10.000 en administratieve wijzigingen. 

• Recreatieschap Twente 
• Straatmeubilair 
• Herverdeling Gazprom
• Opschonen van kleine en negatieve budgetten in de primitieve begroting 2025.